De Bieb Letter #322

Welkom!

Een nieuwe dinsdag en een nieuwe editie van de Bieb Letter!

Ik klink de laatste tijd echt meer een grumpy old man over de gevaren van AI, maar die verhalen moeten echt gedeeld worden. Vandaag staan er diverse artikelen in deze editie, die van belang zijn voor het behoud van een kritische houding en de mogelijkheid om goed te lezen.

Als ik dan de volgende passage lees, denk ik: Wees altijd kritisch!

Als bibliotheken relevant willen blijven, moeten we nieuwe technologieën omarmen en deze inzetten om de toegang tot collecties te verbeteren.

• Het programma voor het overvolle Bibliotheekcongres, netwerkdag, innovatiedag is bekend. Hoe kun je kiezen uit zoveel deelsessies? https://www.hetnationalebibliotheekcongres.nl/

• Dat AI deel uit maakt van de digitale vaardigheden is inmiddels wel duidelijk. Mensen zoeken steeds meer via ChatGPT en laten Google naast zich. Maar kijken we ook naar de consequenties van dit zoekgedrag? Teen Vogue zet uiteen wat de consequenties zijn op het gebied van milieu en ook op het zoekgedrag van mensen. En welke opties er zijn naast Google en ChatGPT. https://www.teenvogue.com/story/chatgpt-is-everywhere-environmental-costs-oped 

• Maar eigenlijk werk je mee aan leerachterstanden voor studenten en scholieren, die afstuderen. Wil je als bibliotheek daar wel aan meedoen? En daarnaast zijn er altijd van die digitale goeroes in de bibliotheeksector die je verkopen dat je ChatGPT moet gebruiken in je werk, maar waar blijft je eigen inspiratie en creativiteit voor het bibliotheekwerk? https://nymag.com/intelligencer/article/openai-chatgpt-ai-cheating-education-college-students-school.html

• Verder kun je AI echt niet gebruiken als samenvattende tools voor studenten. De techbedrijven marketen dit wel aan studenten, maar het is echt schadelijk. Het leesvermogen verslechtert nog meer en we zitten al in een leescrisis. https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/07294360.2025.2486185#abstract 

• Bibliotheken worden altijd al bedreigd door allerlei actoren. De KB is nu daar veel opener over dan voorheen en helpt andere instanties met het weerbaarder zijn tegen bedreigingen. https://www.trouw.nl/cultuur-media/zes-zeldzame-russische-boeken-gestolen-uit-nationale-bibliotheek-in-den-haag~ba00b992/ https://www.kb.nl/nieuws/kb-pleit-na-incidenten-voor-meer-openheid-over-erfgoeddreigingen 

• Er is gedoe met de verandering van bibliotheekorganisatie in Tytsjerksteradiel.  https://www.waldnet.nl/wn/nieuws/81222/Dbieb_stelt_harde_deadline_aan_Tytsjerksteradiel_voor_bibliotheekwissel.html 

• Een oerwoud aan abonnementsoorten is het in Nederland. Wie hanteert het hakmes om er eenduidigheid in te maken? Eigenlijk zitten er allemaal marketingtheorieën achter dat woud aan abonnementen. Wat een onzin allemaal… Goed dat het onderzocht is (niet door Mark trouwens, maar door Christianne Spigt) https://www.markdeckers.net/2025/05/het-goede-onderzoek-van-christianne-132.html

• ChatGPT wordt meer en meer gebruikt door burgers, maar zo heel verstandig is het niet voor onderzoekers. https://www.trouw.nl/wetenschap/wetenschappelijk-artikel-samenvatten-dat-kun-je-beter-niet-aan-chatgpt-overlaten~bc54c932/ 

• Verder, pak de popcorn maar, de uitgevers zijn/gaan echt in gevecht om het auteursrecht te beschermen tegen AI. https://www.publishersweekly.com/pw/by-topic/industry-news/publisher-news/article/97749-publishers-prepare-for-battle-with-big-tech-over-ai.html 

• Tenslotte is er natuurlijk het hele vreemde ontslag van Carla Hayden als Librarian of Congress. Helaas zag ik dit al vanaf het begin aankomen, maar de schok is wel heel groot! https://www.theguardian.com/us-news/2025/may/09/trump-congress-librarian-fired

Tot volgende week!

Bedankt voor het lezen!

Tot volgende week!

Groet,
Patrick