De Bieb Letter #339

Welkom!

Een nieuwe (vakantie)dinsdag en een nieuwe Bieb Letter op de digitale mat. Het is toch wel wat rustiger qua berichten, maar mij vielen afgelopen week twee dingen op. Gelukkig is er daar ook ruimte voor!

Veel lees- en inspiratieplezier!

• Je hebt het hoge noorden en het diepe zuiden. Voor Noorderlingen is het zuiden net zo ver als het noorden voor de Westerlingen. Afspraken in het noorden zijn vaak moeilijk. Het is daarom goed dat er toch een landelijke cursus in het noorden gegeven wordt. https://fers.nl/events/noordelijke-basiscursus-collectioneren-2026/ 

• Wist je dat de directeur van de KB blogs schrijft? Dit keer over de uitdagingen die een nationale bibliotheek heeft in de maatschappij van tegenwoordig, https://wvanwezenbeek.github.io/blogs/2025/10/10/What-can-we-do.html 

• Een zoeksysteem is essentieel voor een collectie. Of dat nu een bibliotheek of een archief is. Er wordt trouwens gezegd dat prompting het nieuwe zoeken in catalogi wordt. Gekkigheid! Maar in Amsterdam lijkt het Stadsarchief bijna onbruikbaar te worden door een nieuw zoeksysteem zonder rekening te houden met metadata. Een bibliothecaris of archivaris weet wat dat betekent. https://www.parool.nl/columns-opinie/opinie-amsterdams-stadsarchief-staat-op-het-punt-onbruikbaar-te-worden~bfbc74d8/ 

• Muziek hoort nog steeds in de bibliotheek en ik heb helaas ervaren dat in tijden van bezuinigingen dit een sluitpost was en bibliotheken gingen hierop korten. Collecties eruit, geen investeringen in luisterplekken of lezingen en activiteiten voor muziek. Hopelijk met de nieuwe investeringen is er wel tijd in de programmering om muziek weer op te nemen als een van de collectiespeerpunten. Om inspiratie te geven wat je als bibliotheek kunt doen, is wat Pathe doet. Geweldig! https://www.pathe.nl/nl/info/sound-sessions 

Wat mij opviel afgelopen week waren twee dingen, maar ze hangen heel erg samen. Allereerst hebben we als sector te maken met de opkomst van AI en het gebruik ervan door onze bezoekers. Het is heel typerend dat we burgers wegwijs willen maken in dit gedrocht. Als je je goed inleest, nadenkt en zo, dan is er iets vreemds aan de hand. 

Ik probeer het op de volgende manier te duiden. Stel, er is een grote fabriek in je stad gekomen. Deze fabriek heeft heel veel drinkwater nodig om te kunnen werken. Hun machines worden gekoeld met water dat ook de burgers nodig hebben: om te drinken, koken, wassen, leven. Verder heeft deze fabriek echt heel veel elektriciteit nodig. 

Zoveel dat de burgers wordt opgeroepen om minder stroom te gebruiken, minder wassen, minder elektrisch koken, minder leven. 

Oh, en deze fabriek kraamt allemaal onzinnige producten uit. Het is een ratjetoe van artikelen, die gebaseerd zijn op oudere producten. Deze oude producten hebben kwaliteit, maar de technisch ontwerpen waren subliem. Puur. 

De artikelen uit deze nieuwe fabrieken zijn niet te vertrouwen. Ze lijken op de perfecte artikelen, maar her en der is de kwaliteit echt benedenmaats. Burgers zouden de producten moeten controleren of ze wel echt van goede kwaliteit zijn. 

De fabriek heeft artikelen met een antwoord op alles: Betere stoelen, betere televisies, betere pennen, betere boeken, betere kleren. Maar of alles klopt weet je niet. Mensen vertrouwen zo op de fabriek, want die staat op elke straathoek met een reclameposter. Je hebt ook nog allemaal louche verkopers, die zeggen dat de fabriek het beste is wat de burgers is overkomen. 

Zo heb je een fabriek, die alles tegenstaat waar je als bibliotheek juist voor moet zijn. Je bent als burger niet meer onafhankelijk, je bent niet meer betrouwbaar met misinformatie, de fabriek is niet toegankelijk voor iedereen, er is maar een fabriek, dus er is geen pluriformiteit en tenslotte ben je helemaal niet meer authentiek. Je volgt de fabriek blindelings. Totale waanzin natuurlijk.

Als bibliotheek moet je juist hier tegen ageren, je moet de waarden behouden en volbrengen aan je burgers. Maar nee, deze fabriek wordt helemaal omarmd en zelfs je werk wordt beïnvloed door deze invasieve fabriek. 

En dan kom ik op het volgende wat mij opviel. Er worden echt allemaal maar positieve verhalen/cases gedeeld. Succesvolle pilot! Succesvolle workshop! Succesvolle lezing! Succesvolle opening! En ga zo maar door. Waar blijven de verhalen dat het helemaal slecht ging. Tragische workshop! Tragische opkomst! Verschrikkelijke werkdruk levert deze dienst op! Ga maar door! 

Ben weleens benieuwd naar zulke mineurverhalen, deel ze met mij en dan deel ik deze anoniem in de Bieb Letter.

Tot volgende week!

Bedankt voor het lezen!

Tot volgende week!

Groet,
Patrick