De Bieb Letter #85

August 28, 2018

Welkom!

Ondanks mijn vakantiemodus is er toch nog een volle Bieb Letter.

Snel scrollen, scannen, lezen, delen!

1. Onleihe

Het is vaak moeilijk om te kijken hoe je bij buitenlandse bibliotheken e-books kunt lenen. Je moet vaak gewoon lid zijn van de bibliotheek en dat kan niet zomaar.

Stom toevallig kwam ik er achter dat je via het Goethe-Institut een gratis account aan kunt maken. En daarmee heb je gratis toegang tot Onleihe. En je hebt dan toegang tot e-books, luisterboeken, muziek, video en 47 kranten en tijdschriften.

Het is natuurlijk wel waar Goethe rechten voor heeft. Dus niet alles vind je er.

Je hebt wel een Adobe ID nodig. Maar als je e-books van de "Online Bibliotheek" leent, kun je ook dat account gebruiken.

En tenslotte kun je je pc, je e-reader en de Onleihe App gebruiken. Ideaal!

Oh en je kunt materialen weer gewoon 'inleveren' als je het niet meer nodig hebt.

Goethe-Institut e. V. . Digitale Medien wie E-Books, E-Paper, E-Music, E-Audios und E-Videos ausleihen und herunterladen.

Overigens kun je veel leren van hoe Onleihe werkt en hoe je dit in Nederland en Vlaanderen kunt toepassen in de digitale dienstverlening.

2. Leesplicht

Afgelopen week viel me een ingezonden stuk op van de bestuurder van Biblionet Groningen. Een marketingverhaal over de bibliotheek.

Gelukkig is Ted van Lieshout mondig genoeg om deze bestuurder van repliek te dienen.

Vanmiddag ben ik ergens tussen 3 en 4 op Radio 1 te horen in Eenvandaag, samen met Meester Tjeerd, naar aanleiding van het stuk dat ik schreef in NRC Handelsblad. In NRC gisteren een ingezonden reactie van Monique Bellersen, bestuurder Biblionet Groningen, die uit mijn artikel in de krant één passage licht, en verkeerd weergeeft om mij mee om de oren te slaan.

Kinderen hebben steeds minder plezier in lezen, en de leesvaardigheid gaat omlaag. Met kinderboekenschrijver Ted van Lieshout en 'leerkracht van het jaar 2017' meester Tjeerd van Elsen bespreken we het.

3. Zicht

Sinds de bibliotheekdata openbaar is en bibliotheken opgeroepen worden om enquêtes in te vullen over hun dienstverlening, kan de KB deze data ook weer goed gebruiken.

Eerder was de data verspreid over verschillende websites, in nieuwsberichten etc. Maar nu is er een nieuwe website in de lucht: Bibliotheekinzicht.

Goed bezig!

Bibliotheekinzicht streeft ernaar een volledig en actueel beeld te schetsen van de stand van zaken op verschillende beleidsterreinen die bibliotheken aangaan. Omdat de samenleving verandert en er jaarlijks veel relevante onderzoeken verschijnen, werkt de KB Bibliotheekinzicht voortdurend bij.

Overigens moet er nog wel een kwaliteitsslag over de geleverde informatie.

Deze kwaliteitsronde is nodig omdat de aangeleverde gegevens over 2017 nog niet van zodanige kwaliteit bleken te zijn dat de onderzoekers van de KB er mee aan de slag kunnen.

Hier en daar ontbreken gegevens, waardoor er onvoldoende basis is om tot een interpretatie te komen of om conclusies te kunnen trekken.

4. Enquête

Er zijn plannen om de CAO's van de Openbare Bibliotheken en Kunsteducatie samen te voegen. De FNV vraagt hiervoor input van bibliotheekmedewerkers. Invullen is zo gedaan!

De werkgeversorganisaties Vereniging Openbare Bibliotheken en Cultuurconnectie (KE) hebben het initiatief genomen om tot één cao voor OB en KE te komen. De FNV neemt deel aan de besprekingen over één cao omdat wij het belangrijk vinden de belangen van de medewerkers van de bibliotheken in dit proces te behartigen. Met deze enquête willen wij je mening peilen over deze samenvoeging en de gevolgen ervan.

5. Lonkend

Karen Bertrams maakt mooie portretten van bibliothecarissen. Dit keer komt Mohammad Behshti aan de beurt.

Mohammad doet mooie dingen in Haagse bibliotheken.

In het verlengde van tram 11 vanaf het Haagse station Hollands Spoor beloven inktzwarte luchten zware hoosbuien. Bij het uitstappen doemt Bibliotheek Transvaal als warm baken van licht meteen op zodat ik niet hoef te zoeken. Het ruikt er heerlijk fris en er klinkt beschaafd geroezemoes van mensen die zich aan het ontwikkelen zijn; taallessen, krantenlezers, bezette computers, schilderen.

6. Insta

Ze zeggen weleens dat je als bibliotheek moet zijn waar de leners zijn. Zo ook op de sociale media. De NYPL heeft nu zelfs Instagram ingezet om klassiekers te vertellen. Mooi!

Introducing Insta Novels, a reimagining of Instagram Stories to provide a new platform for iconic stories.

7. Vrijwilligers (1)

Met vrijwilligers in de bibliotheek kun je de afschaffing van de dividendbelasting betalen.

Goed nieuws! De dividendbelasting kan worden afgeschaft. Ik heb een plan bedacht waarmee we veel geld kunnen besparen in Nederland. Ik kreeg dit idee omdat bij onze bibliotheek de professionele medewerkers vervangen gaan worden door vrijwilligers. Toen ik 13 jaar geleden de bibliotheek-opleiding ging doen, waren er veel mensen verbaasd. "Huh, is daar een opleiding…

8. Unpay

Veel wetenschappelijke artikelen staan achter een betaalmuur. Academische bibliotheken hebben hier wel toegang toe, maar niet alles.

Ook openbare bibliotheken hebben een informatiefunctie voor hun gemeenschap. Maar zij hebben eigenlijk helemaal geen (betaalde) toegang tot wetenschappelijke artikelen.

Maar er zijn alternatieven. Waaronder Unpaywall.

Unpaywall has become indispensable to many academics, and tie-ins with established scientific search engines could broaden its reach.

Maak er gebruik van in openbare bibliotheken!

Trouwens Guus van den Brekel, o.a. maker van How To Get The PDF, kreeg een award voor zijn verdiensten.

Op het congres van EAHIL (European Association for Health Information and Libraries) afgelopen juli kreeg Guus van den Brekel een award van de organisatie. Van den Brekel is medisch informatiespecialist bij de Centrale Medische Bibliotheek van het Universitair Medisch Centrum Groningen.

9. Shoutout

Bibliothecarissen krijgen nog een shoutout van auteur Angie Thomas.

10. Black

The Black Archives hebben een nominatie gekregen voor Amsterdamprijs voor de Kunst. Een mooie erkenning!

The Black Archives in Amsterdam, het voor Nederland eerste specifiek op de zwarte geschiedenis gerichte archief, behoort tot de negen genomineerden voor de Amsterdamprijs voor de Kunst 2018, waarvan de winnaars (in drie categorieën) op 15 oktober bekendgemaakt zullen worden.

Overigens nog een geschiedenisles over een Afro-Amerikaanse bibliotheek gespecialiseerd in Black Studies.

Dorothy Porter, a Black woman pioneer in library and information science, created an archive that structured a new field.

11. Digitaal

De Hanzehogeschool doet de papieren boeken (bijna) in de ban.

Is het einde van het ouderwetse boek nabij? De Hanzehogeschool Groningen start dit studiejaar een proef met digitale studieboeken.

Maar al jaren blijkt dat studenten liever van papier studeren dan van het scherm.

The smell of old books is among the reasons students say they aren't going digital.

12. Vrijwilligers (2)

Deze week kwam nog een blogpost voorbij over vrijwilligers in de bibliotheken. Peter Nugteren kwam weer met een helder stuk.

Traditioneel kende de bibliotheek altijd veel vrijwilligers baantjes. Vrijwel altijd waren deze in de categorie leesbevordering, taaleducatie en bevordering van computervaardigheden. Tegenwoordig willen steeds meer bibliotheken de baantjes die vroeger betaald werden zoals opruimen en klanten wegwijs maken, ook uitbesteed aan vrijwilligers. Een doorn in mijn oog.

13. Young

Om jongeren naar de bibliotheek te trekken heb je literatuur voor hen nodig. Maar hoe schaf je nu eigenlijk Young Adult aan?

My goal is to put together an in depth YA collection analysis and plan that can help me draw some well founded and supported action items to develop a more comprehensive collection development plan. I want to develop an inclusive YA collection that meets both the supply and demand of YA literature and has high circulation because high circulation means teens are reading.

14. Illegaal

Het is ook even interessant om te kijken naar de cijfers van illegale downloads van e-books. Het is een item uit april, maar toch altijd relevant.

Pirate websites received 300 billion visitors last year and ebooks represent a small, but growing segment. Digimarc and Nielsen conducted a recent study.

15. Boetevrij

Boetevrij lenen! Heerlijk! Aan de ene kant is het een inkomstenbron voor bibliotheken, maar aan de andere kant kun je ook leners iets anders ontzeggen met boetes. Voor mensen die weinig te besteden hebben (alleenstaande ouders, studenten, etc.) zijn boetes een echte straf.

Eerst maar eens vier redenen om te stoppen met boetes.

The library fines are commonly considered to be a punitive method that libraries use to teach responsability to the user and to ensure that library materials are returned within a certain period of time.Here are 4 reasons why removing fines could be the next breakthrough for your library.

Ook academische bibliotheken gaan boetevrij.

As from September 1st, you no longer have to pay a fine if you return your books too late. All existing fines will be waived on September 1st.

16. Webinar

In het buitenland is het gemeengoed. Een webinar. Nu gaat de KB hier ook mee experimenteren voor de openbare bibliotheeksector. Heel goed!

De KB | Nationale bibliotheek start een proef met online seminars voor medewerkers van de openbare bibliotheek. Deze interactieve webinars behandelen verschillende actuele thema’s.

17. Zelf

Als mensen hun eigen bibliotheek mogen samenstellen, wordt er veel beter gelezen! Is heel logisch!

Classroom libraries are essential in order to provide students with access to books and motivation to read. There is a direct link between classroom libraries and reading motivation, reading achievement, and reading engagement.

18. Kans

Deze bibliotheek geeft boeken een tweede kans! Klinkt veel beter dan afgeschreven boeken.

Tot volgende week!?

Ik heb vakantie, dus ik heb geen idee wanneer de volgende Bieb Letter verschijnt. Misschien volgende week. Misschien niet.

Tot snel!

Groet,

Patrick

P.S. Waar Donald Duck wel niet goed voor is.